Dieta w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych

Wśród strategii profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych wyróżniamy strategię populacyjną oraz strategię dużego ryzyka, w tym profilaktykę wtórną.

Strategia populacyjna polega przede wszystkim na zwalczaniu czynników ryzyka wynikających ze stylu życia poprzez szerokie oddziaływanie na społeczną świadomość oraz tworzenie warunków sprzyjających aktywności fizycznej, zdrowemu odżywianiu i zaprzestaniu palenia wyrobów tytoniowych. Dzięki włączeniu tych zasad i zmianie dotychczasowego stylu życia możliwe jest obniżenie ciśnienia oraz zmniejszenie stężenia cholesterolu, co znacząco zmniejsza umieralność. Dzięki zastosowaniu tej strategii (zmniejszenie spożycia tłuszczów zwierzęcych i czerwonego mięsa, wzrost konsumpcji tłuszczów roślinnych, owoców i drobiu) w latach 1991-2008 odnotowano zmniejszenie umieralności na choroby sercowo-naczyniowe o około 42%.

Dlatego tak niezmiernie ważna jest modyfikacja tych czynników, na które realnie mamy wpływ, a które mogą uchronić nas lub znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania. Do najbardziej podstawowych, a zarazem niezmiernie ważnych czynników w redukcji ryzyka choroby zalicza się odpowiednia dieta.

O tym, co i w jakich ilościach spożywać, by jak najdłużej cieszyć się zdrowiem, mówią podstawowe zalecenia żywieniowe wydane przez Instytut Żywności i Żywienia:

1. Posiłki należy pożywać regularnie (co 3-4 h).
2. Warzywa i owoce należy spożywać jak najczęściej i w jak największych ilościach (min. 400 g na dobę).
3. Ważne miejsce w diecie stanowią produkty zbożowe, dlatego należy wybierać produkty pełnoziarniste, które dostarczają witamin z grupy B, składników mineralnych oraz błonnika pokarmowego.
4. Zaleca się spożywanie 2 szklanek mleka dziennie. Można je zastąpić jogurtem, kefirem bądź częściowo serem.
5. Spożycie mięsa, zwłaszcza czerwonego, oraz przetworzonych produktów mięsnych należy ograniczać do 0,5 kg na tydzień. Zaleca się spożywanie ryb, nasion roślin strączkowych oraz jaj.
6. Należy ograniczać spożycie tłuszczów zwierzęcych i zastępować je olejami roślinnymi. Zaleca się unikanie szkodliwych izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych, zwiększają one bowiem stężenie cholesterolu LDL.
7. Spożycie cukru i słodyczy należy ograniczać, ponieważ przyczyniają się do rozwoju nadwagi i otyłości, a w ich następstwie do cukrzycy typu 2.
8. Nie należy dosalać potraw, a w trakcie zakupów warto wybierać produkty o małej zawartości soli kuchennej.
9. Należy pamiętać o piciu wody, >1,5 l dziennie.
10. Zaleca się niespożywanie alkoholu.

Ponadto w ramach profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych zaleca się podejmowanie aktywności fizycznej w ilości przynajmniej 150 min./tydzień.

Strategia dużego ryzyka tyczy się natomiast osób obciążonych większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych niż średnie ryzyko w populacji, które wymagają intensywniejszego postępowania. Do tej grupy osób zaliczają się chorzy z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową, chorzy na cukrzycę, przewlekłą chorobę nerek oraz ci, u których występuje znacznie podwyższony pojedynczy czynnik ryzyka.

Niezależnie od tego, w której grupie się znajdujesz, pamiętaj, by w miarę możliwości wprowadzać w życie powyższe zasady, co pozwoli w jak największym stopniu zminimalizować ryzyko choroby sercowo-naczyniowej.