Światowy Dzień Walki z Otyłością

Nadprogramowe kilogramy to problem przede wszystkim natury zdrowotnej, który urósł już do takiej rangi, że zaczęto lokować go w kategoriach chorób cywilizacyjnych. Otyłość czy nadwaga niezwykle negatywnie odbijają się na ludzkim zdrowiu, generując szereg innych schorzeń, które potencjalnie mogą zagrażać nawet życiu. Wśród nich warto wymienić choćby nadciśnienie tętnicze, bezpłodność, zmniejszone libido, choroba wieńcowa, nowotwory, niewydolność serca, zwyrodnienia stawów, udar mózgu czy cukrzyca typu 2. Do tego dochodzą dolegliwości na tle psychicznym: osoba cierpiąca z powodu zbytniego nagromadzenia tkanki tłuszczowej zazwyczaj ma problemy z pewnością siebie i samoakceptacją. Wydaje się sobie nieatrakcyjna fizycznie, miewa trudności z nawiązaniem kontaktu czy relacji z innymi, a stąd już tylko kilka kroków do depresji czy zaburzeń emocjonalnych.

Szacuje się, że w niespełna 10 lat zjawisko nadwagi bądź otyłości dotknie co czwartego mieszkańca Ziemi. Już teraz nadmierna masa ciała jest udziałem przeszło 60% Polaków i blisko połowy Polek (na podstawie badania przeprowadzonego przez GUS w 2014 roku), a skala problemu permanentnie wzrasta. To natomiast w dużej mierze przekłada się na podwyższone ciśnienie tętnicze, które jest prawdziwą zmorą wśród obywateli kraju położonego nad Wisłą. Według danych na schorzenie może cierpieć nawet 10 milionów jego mieszkańców, co plasuje Polskę w niechlubnej czołówce wśród innych państw Unii Europejskiej.
Każdy może sprawdzić, czy waży odpowiednio dużo, wykorzystując do tego wskaźnik masy ciała BMI (Body Mass Index). Można tego dokonać w prosty sposób, podnosząc do potęgi drugiej swój wzrost, po czym podzielić posiadaną wagę przez otrzymany wynik. Można to zrobić również, korzystając ze specjalnych kalkulatorów dostępnych w Internecie. Oto poszczególne zakresy wartości BMI:

• mniej niż 16 – wygłodzenie
• 16-16,99 – wychudzenie
• 17-18,49 – niedowaga
• 18,5-24,99 – wartość prawidłowa
• 25-29,99 – nadwaga
• 30-34,99 – I stopień otyłości
• 35-39,99 – II stopień otyłości
• powyżej 40 – skrajna otyłość

Innym, stającym się coraz bardziej popularnym wskaźnikiem pomiaru masy ciała, jest WHR (Waist-Hip Ratio). Mierzy on stosunek obwodu w pasie do obwodu bioder. W przeciwieństwie do swego poprzednika (mowa tu o BMI), który nie uwzględnia różnicy między tkanką tłuszczową a tkanką mięśniową, ten przez wiele osób wydaje się być dokładniejszy. WHR oblicza się w niezwykle prosty sposób: należy podzielić obwód talii przez obwód bioder. Wartości muszą być podane w centymetrach. Rezultat u kobiet nie powinien przekraczać wyniku 0,85, natomiast u mężczyzn 1,0.

Przyczyną zwiększonej masy ciała jest przyjmowanie zbyt dużej ilości kalorii, wskutek czego zostaje zachwiany pewien bilans. Organizm nie może nic zrobić z tą kaloryczną nadwyżką, dlatego zostaje ona odłożona w formie tkanki tłuszczowej. Nieregularne spożywanie posiłków, stres, praca, środowisko, brak zbilansowanej diety, spożywanie produktów bogatych w cukry i tłuszcze trans, zaniechanie wysiłku fizycznego bądź w końcu predyspozycje genetyczne – te czynniki wpływają na powstawanie nadwagi i otyłości. Prawdopodobieństwo zapadnięcia na tę chorobę cywilizacyjną zwiększają natomiast niektóre schorzenia endokrynologiczne, przykładowo: zespół policystycznych jajników czy niedoczynność tarczycy. Nie należy zapominać także o przyjmowaniu leków, ciąży, przekwitaniu czy rzuceniu palenia, które również mogą być źródłem niepożądanego wzrostu masy ciała.

Światowy Dzień Walki z Otyłością powstał po to, żeby edukować jednostki pod kątem zdrowego stylu życia. Wciąż brakuje systemowych programów państwowych, które efektywnie radziłyby sobie z redukcją zjawiska nadwagi i otyłości, począwszy od dzieci i młodzieży, a skończywszy na osobach starszych. Należy uświadomić przede wszystkim poszczególne osoby i zaszczepić w nich chęć zmiany swoich nawyków żywieniowych. Niestety zdrowe posiłki stanowią jedynie połowę sukcesu: do zbilansowanej, zdrowej diety trzeba dołączyć wysiłek fizyczny. Porad dotyczących odpowiedniego odżywiania się i aktywności można zaczerpnąć od dietetyków, lekarzy, specjalistów i innych ekspertów.