Powikłania cukrzycy typu 2 – do czego doprowadzać może zaniedbywanie zaleceń lekarza?

Cukrzyca typu 2 to jedna z najczęściej spotykanych u ludzi chorób przewlekłych. Problemem w jej przypadku jest to, że przez bardzo długi nawet czas może przebiegać bezobjawowo, a jednocześnie w organizmie chorego dochodzić może do rozwoju różnych powikłań. Następstwami cukrzycy typu 2 mogą być dolegliwości ze strony bardzo różnych układów i dotyczyć one mogą zarówno układu nerwowego, jak i sercowo-naczyniowego czy narządu wzroku.
Spis treści:
- Powikłania cukrzycy typu 2: układ sercowo-naczyniowy
- Powikłania cukrzycy typu 2: układ nerwowy
- Powikłania cukrzycy typu 2: narząd wzroku
- Powikłania cukrzycy typu 2: nerki
- Powikłania cukrzycy typu 2: jama ustna
- Powikłania cukrzycy typu 2: jak im zapobiegać?
Cukrzyca typu 2 spotykana jest, niestety, coraz częściej – według statystyk z 2018 roku, w Polsce zmagać się z nią może nawet prawie 3 miliony osób dorosłych. Czasami uznaje się ją za jednostkę łagodniejszą niż cukrzyca typu 1, tymczasem cukrzyca typu 2 również może być bardzo groźna.
Największym problemem związanym z cukrzycą typu 2 jest to, że od momentu wystąpienia choroby do pojawienia się jej pierwszych, wyraźnie zauważalnych objawów może mijać bardzo nawet długi czas. Im później zaś choroba jest wykrywana i później rozpoczynane jest jej leczenie, tym większe ryzyko, że u chorego zdąży dojść do wystąpienia powikłań, które mogą dotyczyć bardzo wielu narządów i układów ludzkiego organizmu.
Powikłania cukrzycy typu 2: układ sercowo-naczyniowy
Pacjenci chorujący na cukrzycę typu 2 mają znacząco zwiększone ryzyko chorób układu krążenia – szacuje się, że może ono być nawet dwukrotnie większe niż u osób z populacji ogólnej. Schorzenia układu sercowo-naczyniowego pojawiać się mogą u nich w młodszym niż typowo wieku, do tego im dłużej chorują oni na cukrzycę, tym ryzyko udar mózgu czy choroby niedokrwiennej serca staje się u nich większe. Przyczyną istnienia takich zależności jest związana z cukrzycą hiperglikemia.
Mianem hiperglikemii określa się podwyższenie stężenia glukozy we krwi. Stan ten jest zdecydowanie niekorzystny chociażby z tego powodu, że prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych oraz włókien nerwowych, w tym również tych, które zaopatrują struktury serca.
Powikłania cukrzycy typu 2: układ nerwowy
O tym, że cukrzyca typu 2 stwarza zagrożenie dla układu nerwowego, wspomniano już tak naprawdę powyżej. Uszkodzenia komórek nerwowych mogą prowadzić do rozmaitych problemów, które określane są mianem neuropatii – spotykane są one u chorujących bardzo nawet często, szacuje się, że to powikłanie cukrzycy typu 2 występuje u nawet połowy pacjentów.
Najczęściej spotykana w przebiegu cukrzycy typu 2 jest neuropatia obwodowa, w której dochodzi głównie do zaburzeń czynności włókien nerwowych zaopatrujących kończyny. Rozwijać się jednak może również i neuropatia autonomiczna (w której pojawiają się zaburzenia takich procesów, jak trawienie czy wydalanie moczu), jak i mononeuropatia (czyli zaburzenie czynności jakiegoś jednego, konkretnego nerwu).
Powikłania cukrzycy typu 2: narząd wzroku
Naczynia krwionośne są gęsto rozsiane po całym ludzkim organizmie i wskutek hiperglikemii może dochodzić do uszkodzenia również i tych z nich, które zaopatrują gałkę oczną. Do często spotykanych powikłań cukrzycy typu 2 dotyczących narządu wzroku zaliczana jest retinopatia cukrzycowa. W przebiegu problemu dochodzi do uszkodzenia naczyń gałki ocznej, które zastępowane są nowymi naczyniami – struktury te są jednak delikatne i bardzo podatne na różne uszkodzenia. Wśród innych schorzeń narządu wzroku, które także bywają następstwem cukrzycy typu 2, wymieniane są również zaćma oraz jaskra.
Powikłania cukrzycy typu 2: nerki
U wielu pacjentów chorych na cukrzycę typu 2 po pewnym czasie rozwijają się zaburzenia czynności nerek – szacuje się, że problem dotyczy nawet 1/3 spośród wszystkich chorujących. Winę za taką sytuację ponosi znowu hiperglikemia, która doprowadzać może do uszkodzenia zarówno nerkowych naczyń krwionośnych, jak i odpowiedzialnych za filtrowanie krwi delikatnych kłębuszków nerkowych. Nie pomaga dodatkowo to, że u wielu osób z cukrzycą typu 2 występuje nadciśnienie tętnicze, które również ma destrukcyjny wpływ na nerki.
Powikłania cukrzycy typu 2: jama ustna
Osoby chorujące na cukrzycę typu 2 dość często zmagają się z jej powikłaniami dotyczącymi jamy ustnej. Częściej niż w populacji ogólnej spotykane są u nich chociażby choroby przyzębia, co jest skutkiem m.in. tego, że chorzy są bardziej predysponowani do nadmiernego rozwoju drobnoustrojów bakteryjnych w jamie ustnej, a do tego tempo gojenia się u nich wszelkich ran jest po prostu wolniejsze. Dodatkowo zdarza się, że w przebiegu cukrzycy typu 2 dochodzi do zmniejszonej produkcji śliny, co zwiększa ryzyko odkładania się kamienia nazębnego.
Powikłania cukrzycy typu 2: jak im zapobiegać?
Największe ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy typu 2 mają te osoby, u których choroba nie jest leczona oraz ci pacjenci, u których ma ona niestabilny przebieg. Warto tutaj jednocześnie dodać, że niektóre powikłania cukrzycy typu 2 mają charakter nieodwracalny – z tego powodu należy podejmować wszelkie działania, które zmniejszą ryzyko ich wystąpienia.
Ważne jest przede wszystkim to, by osoby, które mają zwiększone ryzyko cukrzycy typu 2 – np. z powodu nadmiernej masy ciała czy występowania choroby u krewnych – wykonywały regularnie badania pozwalające wykryć nieprawidłowości sugerujące cukrzycę (takie jak np. zwyczajne badanie poziomu glukozy we krwi). W przypadku tych zaś osób, u których cukrzyca została już stwierdzona, najważniejsze jest przestrzeganie zaleceń lekarskich dotyczących chociażby diety, niezwykle duże znaczenie ma również regularne przyjmowanie zaleconych pacjentowi leków.