Przewlekła niewydolność żylna

Przewlekłą niewydolnością żylną nazywamy występowanie objawów zastoju w naczyniach żylnych na skutek wstecznego przepływu krwi w żyłach bądź ich niedrożności.
Przewlekła niewydolność żylna obejmuje: chorobę żylakową, zespół pozakrzepowy, niewydolność zastawek żylnych oraz zespoły uciskowe.
W krajach Europy Zachodniej żylaki kończyn dolnych stwierdza się u 20-50% kobiet. W Polsce dotyczy około 47% kobiet i 37% mężczyzn, którzy zgłaszają się do lekarza. Jest to zatem najczęstsza manifestacja niewydolności żylnej.
Wśród czynników ryzyka przewlekłej niewydolności żylnej wymieniamy:
- starszy wiek,
- płeć żeńską,
- czynniki genetyczne/dziedziczne,
- ciążę,
- pracę w pozycji siedzącej bądź stojącej,
- inne (antykoncepcja, wysoki wzrost, nawykowe zaparcia, płaskostopie).
Niezależnie od tego, który z czynników przyczynił się do powstania schorzenia, podstawową składową jest zawsze nadciśnienie żylne. Jego najczęstszymi przyczynami są: brak, niedorozwój lub zniszczenie zastawek żylnych, niedrożność lub zwężenie żył oraz ucisk na żyły. Pod wpływem zastoju dochodzi do przeciążenia objętościowego i ciśnieniowego oraz uszkodzenia powstającego w wyniku reakcji zapalnej, co prowadzi do wzrostu przepuszczalności włośniczek i powstawania obrzęku. Oprócz obrzęku przewlekła niewydolność żylna będzie objawiać się:
- uczuciem ciężkości kończyn dolnych i ich „pełności”, które zmniejszają się po odpoczynku z uniesionymi kończynami,
- niebiesko zabarwionymi poszerzonymi żyłami powierzchownymi,
- bolesnymi kurczami łydek, zwłaszcza w nocy,
- zespołem niespokojnych nóg,
- poszerzonymi żyłkami śródskórnymi,
- rdzawobrązowymi przebarwieniami,
- ogniskami zaniku białego skóry,
- owrzodzeniami umiejscowionymi charakterystycznie w 1/3 dystalnej kończyny,
- wypryskiem suchym lub sączącym,
- w zaawansowanej postaci bólem podczas chodzenia zmuszającym do zrobienia postoju.
W celu diagnostyki wykonuje się tzw. próby czynnościowe oraz badanie ultrasonograficzne z kolorowym doplerem.
Podstawową metodą leczenia jest zmiana stylu życia oraz zwiększenie aktywności fizycznej. Dodatkowo stosuje się kompresjoterapię, czyli leczenie uciskowe pod postacią opasek, pończoch, podkolanówek lub masażu pneumatycznego przerywanego i sekwencyjnego.
Zaawansowane, wysiękowe zmiany przebiegające z owrzodzeniem leczy się poprzez ich chirurgiczne oczyszczenie i wycięcie tkanek martwiczych z następowym zastosowaniem ucisku.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Gałecki P.: Interna Szczeklika. Kraków 2018, s. 525-530.
Kategorie ICD:
- Choroby układu krążenia
- Choroby żył, naczyń limfatycznych i węzłów chłonnych, nie sklasyfikowane gdzie indziej
- Żylaki kończyn dolnych
Kategorie ATC:
- Tagi:
- niewydolność żylna,
- żylaki