Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze należy do najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie. Jest najczęstszą przyczyną zgonów wśród dorosłych.
Ciśnienie tętnicze człowieka nie jest wartością stałą, lecz ulega wahaniom w czasie poszczególnych faz czynności serca. Ulega wielu zmianom dzięki czynnikom wpływającym na organizm człowieka z zewnątrz, nazywanych czynnikami zewnętrznymi, takimi jak ciśnienie atmosferyczne, czy temperatura.
Z punktu widzenia klinicznego wyróżniamy:
Nadciśnienie tętnicze pierwotne - zwane inaczej samoistnym lub chorobą nadciśnieniową. Istotą tej choroby jest nadmierny wzrost ciśnienia tętniczego bez wyjaśnionej przyczyny. Przyczyną mogą być czynniki dziedziczno - genetyczne, otyłość, zaburzenia nerwicowe, napięcie psychiczne lub poważne sprawy rodzinne.
Duża rolę w rozwoju nadciśnienia tętniczego pierwotnego przypisuje się przewlekłemu podwyższeniu stężenia sodu w organizmie. Powinno się ograniczać spożywanie soli kuchennej w codziennej diecie. Nadciśnienie najczęściej wykrywa się przypadkowo, podczas pomiarów ciśnienia lub badań okresowych. W początkowym okresie choroby nadciśnienie może mieć chwiejny charakter i ujawniać się w określonych sytuacjach.
Do wstępnych objawów nadciśnienia tętniczego należą:
- zwiększona pobudliwość nerwowa
- zaburzenia snu
- uczucie przemijającego ucisku w głowie
- kołatanie serca
- szum i zawroty głowy
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi
Nadciśnienie tętnicze pierwotne wymaga przestrzegania zaleconej diety i uregulowanego, higienicznego trybu życia, oraz stosowania wypisanych przez lekarza leków.
Nadciśnienie tętnicze wtórne - często jest nazywane objawowym, nie stanowi ono samo w sobie choroby, ale jest wtórnym objawem i następstwem stanu chorobowego, w przebiegu którego dochodzi do nadciśnienia. Objawy choroby są takie same jak przy nadciśnieniu pierwotnym. Najczęstszą przyczyną nadciśnienia wtórnego są stany chorobowe oraz anomalie rozwojowe naczyń tętniczych zaopatrujących nerki w krew.
Osoby cierpiące na nadciśnienie tętnicze popełniają bardzo ważny błąd przerywając spontanicznie leczenie z chwilą stwierdzenia powrotu ciśnienia tętniczego do poziomu uznanego przez lekarza za normę.
Mając nadciśnienie, należy stosować leki stale, będąc pod ciągłą obserwacją i kontrolą lekarza.
Aby nie doszło do niekorzystnych następstw nadciśnienia należy:
- systematycznie kontrolować ciśnienie
- unikać wysiłków fizycznych powodujących zmęczenie
- ograniczyć spożywanie soli, która powoduje zatrzymanie wody w organizmie
- unikać stresujących sytuacji
- uprawiać z umiarem ćwiczenia fizyczne
- pozostawać pod stałą kontrolą lekarską
Leczenie niefarmakologiczne nadciśnienia tętniczego obejmuje głównie normalizację masy ciała, zachowanie odpowiedniej diety, zaprzestanie palenia tytoniu, zwiększenia aktywności fizycznej.
Podstawą prawidłowej diety jest zbilansowanie wydatku energetycznego, a w przypadku nadwagi doprowadzenie do bilansu ujemnego. Dieta powinna być bogata w potas, wapń, magnez, uboga zaś
w sód, tłuszcze nasycone.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- "Encyklopedia Zdrowia Rodziny", Kazimierz Janicki, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Tom 1 Warszawa 2005r.