Karczochy i ich wpływ na gospodarkę tłuszczową

Karczoch zwyczajny (Cynara scolymus) uprawiany był już w starożytnym Rzymie i Grecji, gdzie doceniano jego właściwości poprawiające trawienie. Z upływem lat roślina rozpowszechniła się na obszarach basenu Morza Śródziemnego (Włochy, Francja, Hiszpania) oraz w Ameryce Północnej.
Karczochy kształtem przypominają koszyczki kwiatowe, jadalne są dolne części mięsistych listków koszyczka, jak również dno kwiatostanu. Warzywo jest mało popularne w Polsce, jednak jest bogactwem bioaktywnych związków chemicznych, które znajdują się w listkach.
Liście karczocha oprócz witamin i składników mineralnych zawierają cztery główne grupy związków czynnych:
- Fenylokwasy- zawiera sześć pochodnych kwasu kawoilochinowego, z głównym związkiem surowca – cynaryną, czyli kwasem dikawoilochinowym oraz kwasem chlorogenowym.
- Flawonoidy- zawiera cztery glikozydy luteoliny.
- Laktony seskwiterpenowe.
- Triterpeny.
Substancje zawarte w listkach karczochów wykazują pozytywny wpływa na gospodarkę tłuszczową. Takie właściwości zawdzięczają cynarynie, której głównym celem jest hamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie. Z cynaryny uwalniana jest czynna substancja- luteolina, której zadaniem jest hamowanie enzymu niezbędnego do syntezy cholesterolu w wątrobie. Oprócz utrudnienia działania enzymu, karczochy mają działanie żółciopędne. Aktywizują pęcherzyk żółciowy i wątrobę. Substancje bioaktywne pobudzają wydzielanie żółci przez wątrobę oraz stymulują odprowadzanie żółci z pęcherzyka żółciowego do jelit. Dzięki takiej właściwości przyczyniają się do obniżenia całkowitego stężenia cholesterolu oraz frakcji „złego” cholesterolu LDL. Niemieccy eksperci zalecają, aby spożywać codziennie 6 gramów liści karczocha lub taką samą ilość w postaci wyciągów.
Spożywanie karczochów zapewnia poprawę zdrowia. Warzywo zawiera substancje o silnym działaniu przeciwutleniającym, dzięki czemu nie dochodzi do utleniania cząsteczek LDL w formę szkodliwą dla tętnic, która przyczynia się do rozwoju miażdżycy. Ponadto wykazują działanie antycholesterolowe. Karczochy mają zatem działanie ochronne na serce i naczynia krwionośne.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- 1. Műller Sven-David, Raschke Katrin: Cholesterol pod kontrolą, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.