Białka w profilaktyce chorób układu krążenia
Prawidłowo zbilansowana dieta w profilaktyce chorób układu krążenia jest istotnym elementem prewencji. Jej celem jest m.in. utrzymanie prawidłowej masy ciała w przedziale BMI 20-24,99 kg/m2, zapewnienie prawidłowego profilu lipidowego. Właściwie skomponowana dieta składa się z białek, tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych.
Jednym z elementów odpowiednio zbilansowanej diety są białka. Jaka jest ich rola w prewencji chorób sercowo-naczyniowych?
Białko w diecie w profilaktyce chorób układu krążenia powinno dostarczać od 10% do 15% całodziennego zapotrzebowania energetycznego. Jego podstawowymi składnikami są aminokwasy. Białka dzielą się na białka: pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, gdyż: budują mięśnie, narządy, stanowią również elementy morfotyczne krwi, hormonów. Aminokwasy egzogenne (lizyna, leucyna, izoleucyna, metionina, fenyloalanina, treonina, tryptofan, walina), których organizm ludzki nie potrafi sam syntetyzować wpływają na wartość odżywczą białek. Należy je dostarczać z pożywieniem.
Produktami bogatymi w białko o wysokiej wartości biologicznej są: białko jaja, chude mięso: kurczak, królik, indyk, cielęcia, chude ryby, mleko o obniżonej zawartości tłuszczu i fermentowane produkty mleczne. Nadto fermentowane produkty mleczne wpływają na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi, dzięki bakteriom kwasu mlekowego, które asymilują cholesterol i zwiększają jego wydalanie. Białka pochodzące z produktów roślinnych charakteryzują się niższą wartością biologiczną, wynika to z braku lub zbyt małej ilości aminokwasów egzogennych. Źródłem białka roślinnego są: produkty zbożowe, ziemniaki, suche nasiona roślin strączkowych oraz warzywa i owoce.
Najnowsze badania, dotyczące wpływu aminokwasów na prawidłową pracę układu sercowego przeprowadzone w Anglii. Wykazują pozytywny wpływ: argininy, cysteiny, glicyny, kwasu glutaminowego, leucyny, histydyny, kwasu tyrozynowego oraz tyrozyny. Dowiedziono, że spożywanie większej ilości badanych aminokwasów wpłynęło na obniżenie ciśnienia tętniczego i zwiększenie wytrzymałości naczyń krwionośnych. Zarówno aminokwasy pochodzące z białek zwierzęcych jak i roślinnych wykazywały ochronne działanie, jednak najsilniejszy wpływ miały aminokwasy zawarte w produktach roślinnych.
W prewencji chorób układu krążenia ważny jest stosunek białek pochodzenia zwierzęcego do białek pochodzenia roślinnego. Zalecane jest, aby wynosił on 1:1. Podczas planowania posiłków konieczne jest łączenie produktów pochodzenia zwierzęcego z produktami roślinnymi. Ma to na celu uzupełnienie brakujących aminokwasów oraz stworzenie posiłków o wysokiej wartości odżywczej.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- 1.Ciborowska H., Rudnicka A. : Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
2.Wieczorek- Chełmińska Z.: Żywienie w chorobach serca, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
3.Wieczorek- Chełmińska Z.: Żywienie w nadciśnieniu tętniczym, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
